नयाँ दिल्ली । डिजिटल फुट प्रिन्ट कुनै पनि देशको लागि आर्थिक विकासको नयाँ स्वरुप हो । भारतका विदेश मन्त्री एस जयशंकरको हालैको भाइरल भिडियोले कोभिड-१९ महामारीको बेला आफ्नो छोरासँग अमेरिकाको एउटा रेस्टुरेन्टमा गएको घटनाको वर्णन भएको छ ।
यस भिडियोले भारतले संकट व्यवस्थापन गर्न डिजिटल प्रविधिलाई कसरी सफलतापूर्वक अपनाएको छ । भिडियो केन्द्रीय सरकार कोविन (CoWin) पोर्टलमा अपलोड भएको थियो ।
भारतीय मन्त्रीले मोबाइल प्रयोग गरेर खोपको प्रमाणपत्र देखाउँदा अमेरिकामा बस्ने उनका छोराले पर्सबाट कागजको प्रमाणपत्र निकाले । यसले भारतमा डिजिटल प्रविधिको ग्रहणयोग्यताको डिग्री देखाउँछ, जुन अमेरिका जस्ता धेरै विकसित देशहरूको तुलनामा धेरै उच्च छ।
विकासशील देश भएता पनि भारतीय डिजिटल फुटप्रिन्ट यसको सामाजिक समावेशीताको लागि विश्वव्यापी रूपमा प्रशंसा गरिन थालेको छ । जसमा छ सय मिलियन प्रयोगकर्ताहरू सहित विश्वमा दोस्रो उच्च इन्टरनेट प्रयोगकर्ताहरू भारतमा रहेको दावी छ ।
हाल, भारतले पनि ‘फाइभ जी’ नेटवर्कको विस्तारलाई यसको फाइदाहरू पुँजीकरण गर्न हेरिरहेको छ, जसले डिजिटल फुट प्रिन्टलाई थप विस्तार गर्ने बताईएको छ।
डिजिटल फुटप्रिन्टको प्रवेश भारतीय अर्थतन्त्रका सबै क्षेत्रहरूमा विस्तार भएको छ जुन मुख्यतया सस्तो डाटाको उपलब्धतासँगै स्थानीय प्रतिभाको कारक भएको यसको प्रयोग निकै बढिरहेको छ ।
डिजिटल क्रान्तिको गति सन् २०१४-२०१९ को अवधिमा ५ गुणा बढेर स्मार्ट फोन प्रयोगकर्ताको संख्यामा भएको वृद्धिबाट अनुमान गर्न सकिन्छ। ग्लोबल टेलिकम गियर निर्माताहरूले भारतले फाइभ जी (5G) नेटवर्कको लागि विश्वव्यापी बजारको लगभग १५% हिस्सा लिने अपेक्षा गर्छन्। यसले आगामी दुई वर्षमा देशको ५० प्रतिशतभन्दा बढी भौगोलिक क्षेत्र ओगटेको छ ।